Sanne. De Overlevende. Berg van Engelen 1/5
10/2024
Ooit een rijzende ster in de skiwereld, stond Sanne bekend om haar gratie en vaardigheden op de piste. Maar op een dag veranderde alles. Neerstortende sneeuw. Angstaanjagende stilte. Voetstappen boven haar. Hoewel Sanne snel werd gered, veroorzaakte de lawine een posttraumatische stressstoornis, waardoor alle vreugde die ze ooit in skiën vond, verdween. In de eerste aflevering van "Berg der Engelen" zie je hoe Sanne haar weg terug vocht om de bergen zo veilig mogelijk te ervaren.
Berg der Engelen: een lokale freeride-serie
Het feit dat Engelberg 'Berg van Engelen' betekent, kan geen toeval zijn. Het Zwitserse freeride-mekka is wereldwijd bekend om zijn grote lijnen, consistente sneeuwval en legendarische bergcultuur. In een serie van vijf lokale afleveringen vertellen we de verhalen van onze engelen. Zes freeride-skiërs delen hun leven met ons, elk met hun eigen unieke band met de plek, hun individuele ervaringen, vaardigheidsniveaus en benaderingen.
Over Sanne
Toen Sanne Mona naar Engelberg verhuisde, nam ze niet eens ski's mee. In haar eerste skicarrière maakte de Zweedse uit Åre naam in het buckelskiën, maar slaagde er net niet in zich te kwalificeren voor het Zweedse Europese team en wilde uit frustratie haar professionele carrière opgeven - totdat ze vijf jaar later de geweldige diepe sneeuwhellingen van Engelberg ontdekte. Sanne herinnert zich de passie en vreugde van het skiën. En begint aan haar tweede skicarrière: als freerider. Sanne neemt momenteel deel aan de Freeride World Tour Qualifiers en strijdt tegen de besten in de scene. Dan gebeurt het ongeluk: Sanne wordt gegrepen door een lawine, wordt snel gered, maar lijdt aan de gevolgen in de vorm van posttraumatische stressstoornis. In het interview dat de film begeleidt, geeft Sanne verdere inzichten in hoe ze met het trauma in het reine is gekomen.
"Het was meer een 'wie gaat er winnen' situatie. Gaat de angst winnen of ga ik winnen?"
Sanne's persoonlijke reis door lawineoverleving en herstel
Wat is er precies die dag gebeurd?
We waren op een fotoshoot in Engelberg. We hadden een hele leuke crew; het was een prachtige dag, met 50 centimeter verse sneeuw. We wisten dat het een beetje riskant zou zijn omdat het de eerste dag na de sneeuwval was. We gingen naar de Jochstock-lift en klommen daarvandaan omhoog. Dus, we deden onze ski's uit, kletsten wat, en mijn vriend ging als eerste, daarna volgde ik hem. Er was misschien vier meter tussen ons. Toen het terrein steiler werd, haalde hij zijn ski's van zijn schouders en begon met zijn ijsbijl zijn weg te banen. Bij de eerste skistoot hoorde ik de "Whumph", en alles ging ineens heel snel.
Kwam dat hele ongeluk uit het niets? Dacht je aan die veiligheidskant ervan?
Nee, ik had het helemaal niet verwacht. Ik woonde al twee jaar in Engelberg voordat het ongeluk gebeurde. Ik dacht dat ik alles onder controle had en alles wist over wat er kon gebeuren. Maar dat was niet zo.
Kun je je iets herinneren van dit flitsmoment?
Ik herinner me de "Whumph" en het gevoel dat ik nergens op stond. Het voelde alsof er een tapijt onder mijn voeten vandaan was getrokken. Je hebt niets om op te staan. Daarna herinner ik me niets meer. Alles was zwart totdat ik niet meer bewoog. Ik realiseerde me dat ik vastzat onder de sneeuw. Ik kon niet bewegen. Ik hoorde iemand schreeuwen en realiseerde me toen dat ik het zelf was. Ik zei tegen mezelf dat ik moest stoppen met schreeuwen omdat ik wist dat ik zuurstof moest sparen. Wat een vreemde gedachte.
"Ik zei tegen mezelf dat ik moest stoppen met schreeuwen omdat ik wist dat ik zuurstof moest sparen. Wat een vreemde gedachte."
Hoe lang lag je onder de sneeuw?
Ik lag niet lang onder de sneeuw. Ik voelde het toen ze prikten en mijn laars raakten. Ik hoorde ze boven me lopen en praten. Ik kon natuurlijk niet veel zien, maar ik hoorde de stemmen. Ik wist dat alles goed zou komen. Ze groeven me uit.
Hoe lang duurde het voordat je besefte dat het iets was dat je echt moest verwerken?
Was het geen optie om te stoppen met skiën?
Het is nooit bij me opgekomen. Ik realiseerde me dat het voor velen de voor de hand liggende keuze zou zijn, vooral toen ik zo'n slechte tijd had en niet eens van skiën hield. Ik vocht zo hard tegen deze angst dat het super ongemakkelijk was. Het was meer een situatie van "wie gaat er winnen". Gaat de angst winnen of ga ik winnen? Ik wist nooit of het mijn onderbuikgevoel was dat me vertelde dat de plek waar ik wilde afdalen niet veilig was, of dat het mijn angst was die me vertelde dat ik de hele tijd zou sterven. Met de PTSS (posttraumatische stressstoornis) die ik ontwikkelde, dacht ik de hele tijd dat ik zou sterven, zelfs in situaties waarin een lawine 100% onwaarschijnlijk was.
Ben je nog steeds bang?
Ja, ik ben nog steeds bang. Maar ik weet ook niet of ik nooit bang wil zijn. De angst die ik had, zorgde ervoor dat ik veel meer ging trainen, meer leerde over sneeuwbedekking, ging skiën met mensen die ik zou vertrouwen, en bewuster werd over waar ik op de berg zou zijn en waarom. Als je hier niet over leert, kun je daarbuiten geen eigen beslissingen nemen. En ik wil niet afhankelijk zijn van iemand anders om deze beslissingen voor mij te nemen, en gewoon volgen – want dat is wat ik die dag deed.
Wat was uw proces om uzelf te resetten
In de weken na het ongeluk waren er misschien nog twee weken skiën die winter. Ik was vooral in shock en dacht er niet veel over na. Maar toen, de herfst daarna, toen ik weer op de sneeuw kwam, gingen we meteen naar een fotoshoot, en ik realiseerde me dat er geen kans was dat ik de piste zou verlaten. Maar ik moest wel vanwege deze shoot. Huilend onder de skibril, ging ik er gewoon doorheen. En ik realiseerde me dat ik een groot probleem had. Die hele winter was een nachtmerrie. Maar ik deed nog steeds mee aan de kwalificatietour en voelde me superveilig op de wedstrijdlocaties. Alleen het bereiken van de start was moeilijk omdat je meestal ergens heen moet lopen of oversteken. Dat was een nachtmerrie.
Wanneer begon dat te veranderen?
Het begon vorig jaar te veranderen. Dus, vijf jaar na het ongeluk. Op dagen met veel verse sneeuw en een blauwe lucht ging iedereen in Engelberg skiën. Er was een tijd dat ik die dagen niet kon doen. Ik had de dag ervoor al angst omdat ik niet ging skiën. Ik zou een excuus vinden om niet naar boven te gaan. En als mensen het vroegen, schaamde ik me om te zeggen "Nee, ik kan niet, het is niet mogelijk." Toen ik me wat beter voelde, had ik een periode waarin ik met mijn hond naar boven ging en super relaxte dingen deed. Geen blootstelling, geen problemen. Toen mensen me zagen en vroegen, zei ik gewoon dat het mijn dag met de hond was. Dat was mijn excuus om eruit te komen. En uiteindelijk – ik was aan het skiën, en ik was gelukkig. Toen, een paar jaar na het ongeluk, toen ik me wat beter voelde, had ik een periode waarin ik met mijn hond naar boven ging en super relaxte dingen deed. Geen blootstelling, geen problemen. Toen mensen me zagen en vroegen, zei ik gewoon dat het mijn dag met de hond was. Dat was mijn excuus om eruit te komen. Uiteindelijk – ik was aan het skiën, en ik was gelukkig mijn eigen beslissingen te maken en nieuwe herinneringen aan de sneeuw te creëren.
"Ik was aan het skiën en ik was blij mijn eigen beslissingen te nemen en nieuwe herinneringen aan de sneeuw te maken."
Hoe heeft deze ervaring uw perspectief veranderd?
Voor het ongeluk had ik nooit echt het hele concept van "Moeder Natuur heeft de leiding" begrepen. Skiën betekent de wereld voor veel mensen. Maar skiën is voor mij niet zoals een sport. Het is als meditatie; als je daar bent, is het een gevoel. Het is zeker een gevoel. Ik heb het nergens anders gevonden.
Ontdek onze Avy Hub
Boek je lokale cursus, bekijk online leermiddelen en ontdek alles over lawine-uitrusting.
